ТУРИСТІК СОҚПАҚТЫҢ

ПАСПОРТЫ.

1.ЕҚТА атауы: «Тарбағатай» мемлекеттік ұлттық табиғи паркі» республикалық мемлекеттік мекемесі.

2. Маршруттың атауы: № 4 туристік маршрут – «Қарабас».
3. Маршруттың жіктемесі.

1) қозғалыс жасау түрі бойынша: аралас (автокөлікпен, жаяу).

2) қолданыс уақыты бойынша: маусымдық

3) ұйымдастыру нысаны бойынша: топтық және жеке.

4. Негізгі географиялық пунктер атауы: Үржар ауылы, Мақаншы ауылы, Қаратал ауылы, Бақты ауылы, Мао тауы, Көртөбе шоқысы, Шлагбаум петроглифтер, ІІХК (Ішкі істер халық комиссарияты) мөрі.
5. Қашықтығы 159 км, оның ішінде; автокөлікпен-155км, жаяу-4км, ұзақтығы 9, 40 аялдамаларды есепке ала отырып.
6. Маршруттың жұмыс істеу мерзімі. Маусым айының ортасынан қазан айына дейін.
7. Топтағы адамдардың ең жоғары саны: 10 – 15 адам. Бір аптаға 1-ден 2 топқа дейін.
8. Экскурсия маусымында әр түрлі кезеңдер бойынша рұқсат етілетін рекреациялық жүктемелер: туристік және рекреациялық аймақта маусымдық қолданыс кезінде өсімдіктер әлемі мен жануарлар дүниесіне кедергі келтірмей, айына 20-50 адамнан, сонда маусым бойы 200 адамға дейін жүріп өтуге жол беріледі.
9. Маршрутта экскурция жетекшісінсіз жүріп өту мүмкіндігі: Соқпақта туристік серуен кезінде нормалар мен ережелер қатаң сақталуы керек. Көктем мезгілінде жауын-шашында, сондай-ақ өрт қауіпсіздігі маусымы кезінде бұл соқпақпен жүруге уақытша тыйым салынуы мүмкін.

Қажетті киімдер мен құрал-жабдықтар: Жылы киім, таулы аймаққа арналған аяқ киім, бас киім міндетті. Құралдардан: таяқ, арқан, бәкі секілді т.б. заттар алып жүру ұсынылады.

10. Маршрутта өзін ұстаудың басты қағидалары:

• Маршрутпен жүру кезінде аң аулауға, балық ұстауға, ұяларды, індерді, құмырсқалардың илеуін бұзуға;
• Объектілерге өз бетінше белгілер қойып, жазулар жазуға;
• Арнайы рұқсатсыз соқпақтар бойынан табиғи ескерткіштер, әдемі тастар табылған археологиялық және т.б заттар алып кетуге;
• Арнайы орыннан басқа жерлерге автотұрақ ұйымдастыруға, шатырлы үйлер тігуге, от жағуға, сондай-ақ өзендер мен көлдерге шомылуға;
• Өз бетінше әдемі және дәрілік шөптер жинауға тыйым салынады.

11. Қауіпсіздік шаралары:

Маршрутта қауіпсіздік шараларын қатаң сақтау қажет:

• жүргіншілердің ара қашықтығы 1,5 – 2 метр болуы керек:
• алдында кетіп бара жатқан адамды итермеу:
• тік жардың шетінде тұрмау:
• тау өзендерін арнайы белгіленбеген немесе өткелі жоқ жерлерден кесіп өтпеу;

12.Соқпақпен жүріп өту жоспары.

13. Маршрут сызбасы қосымшада тігіледі.

Соқпақтың сызбасы баспаханадан жабытырылып шығарылған, карта сызбасы 1:200000кем емес болуы тиіс.

14. Соқпақ бойының шартты белгілері (маршрута):

шатыр қоятын орын

аншлагтар

жол сілтеуіш

ақпараттық қалқандар

кордон

көру алаңқайлары

шақырымдық діңгектер

қалқалар

автөкөліктік және жаяу жүргіншілерге арналған көпірлер

жалаушалар

БӨТ

15. Маршруттың қысқаша сипаттамасы.
16. Үржар ауылынан 50 шақырым жерде Мақаншы ауылы орналасқан. Аталмыш жерде түйеқұс фермасы бар. Келешекте осы ферма арқылы экскурсия жүргізілетін болады.
17. Мақаншы ауылынан 8 км жерде Қаратал ауылы орналасқан. бұл ауыл туристер үшін демалыс орны ретінде пайдаланылады.
18. Қаратал ауылынан 55 шақырым жерде Бахты ауылы орналасқан. Ол жерден рұқсат қағазы мен азық-түлік сатып алынады.
19. Бақты тауынан 4 шақырым жерде Мао тауы орналасқан. Қытай коммунизмінің бас теоретигі Мао Цзэдун 1976 жылдың қыркүйегінде қайтыс болған. Жергілікті тұрғындар Мао Цзедунның жаны биік тауда өмір сүретініне сенеді. Егер дәлірек айтсақ «ұйқыдағы Мао Цзэдун тауы»деп аталады. Таудың көрнекті алаңынан айналадағы әдемі көрініс ашылады, олар қымбат акварельді пейзаждарды еске салады. Жергілікті тұрғындар ұйқыдағы Мао бір күні оянады деп сенеді.
20. Мао тауынан 5 км жерде Көртобе шоқысы орналасқан. Соғыс кезінде қолбасшылар осы шоқыда отырып, соғысты басқарып, шайқастың нәтижесін бақылап отырған.
21. Көртобе шоқысынан 13 шақырым жерде шлагбаум мен демалыс орынын орналастыру жоспарланып отыр.
22. Шлагбаумнан 15 км қашықтықта қола дәуіріне жататын петроглифтері бар базальтты тастар орналасқан. осы базальтты жартастардың етегінде ежелгі қоныстың орындары бар.
23. Петроглифтерден 4 км жерде шоқының шыңында ІІХК (Ішкі істер халық комиссариаты) мөрі орналасқан. Осы жерден көру түтікшесі арқылы арқарларды көруге болады.
24. Көріп-тамашалау алаңдарынан маршрут бойындағы көрінетін объектілердің қысқаша сипаттамасы: Дала өзендері мен арықтар, жер астынан шыққан және қайта сіңіп жатқан бұлақтар, сарқырамалар, кеуіп кеткен арналар кездеседі. Табиғи үрдістерге байланысты эрозиялық өзгерістер байқалады. Бұл жерде флораның әр алуандығы көрініп тұр. Олар: бұталар, аласа талдар, т.б. Жердің барлық аумағы бойынша суырдың қазылған індері көп. Жануарлардан: суыр, қоян, түлкі, арқар, аю, елік, ал құстардан: шіл, көк құтан, үйрек, бүркіт, және т.б. кездестіруге болады.
25. Соқпақтың (маршруттың) күрделі учаскілерінің қысқаша сипаттамасы.

Көлбеулігі 35 градустан асатын беткейлермен жүргенде, тік еңістер мен тік биіктікке көтерілу кезінде, соқпақтың қаптал және қорымды тұстарында қауіпсіздік шараларын қатаң сақтау қажет. Әсіресе, салт атпен жүру кезінде ерден мықтап ұстап отыру керек. Өйткені, суыр індеріне аттың аяғы кіріп кетуі мүмкін. Маршрут бойымен жүру кезінде ағыны қатты тау өзендері кездеседі. Олардан өту кезінде тек қана арнайы белгіленген өткелдер мен көпірлер арқылы өту керек екендігі қатаң ескертіледі.

Маршруттың жіктемесі.

1) қозғалыс жасау түрі бойынша: аралас (автокөлікпен, жаяу).

2) қолданыс уақыты бойынша: маусымдық

3) ұйымдастыру нысаны бойынша: топтық және жеке.

Негізгі географиялық пунктер атауы: Үржар ауылы, Мақаншы ауылы, Қаратал ауылы, Бақты ауылы,  Шлагбаум, Ақтас,  ІІХК (Ішкі істер халық комиссарияты) мөрі петроглифтер.

Қашықтығы Үржар ауданынан 127 км, оның ішінде; автокөлікпен-123 км, жаяу- 4 км, маршруттың ұзақтығы 9 км,  аялдамаларды есепке ала отырып.

Маршруттың жұмыс істеу мерзімі. Маусым айының ортасынан қазан айына дейін.

Топтағы адамдардың ең жоғары саны: 10 – 15 адам. Бір аптаға 1-ден 2 топқа дейін.

Экскурсия маусымында әр түрлі кезеңдер бойынша рұқсат етілетін рекреациялық жүктемелер: туристік және рекреациялық аймақта маусымдық қолданыс кезінде өсімдіктер әлемі мен жануарлар дүниесіне кедергі келтірмей, айына 20-50 адамнан, сонда  маусым бойы 200 адамға дейін жүріп өтуге жол беріледі.