- Толығырақ
• 🐍 Су жыланы улы емес, адамға қауіпсіз.
• Су маңында, әсіресе өзен жағасында су көздері маңайында тіршілік етеді.
• Негізгі қорегі — балықтар мен бақалар.
• Түсі сұр, қоңыр арқасында торлы (шахматты) өрнек болады.
• Жақсы жүзеді, су астында ұзақ уақыт бола алады.
Мемлекеттік инспектор А. Тастанбеков
- Толығырақ
Құрметті әріптестер, табиғат жанашырлары және Тарбағатай МҰТП ұжымы!
Бүгін – Тарбағатай мемлекеттік ұлттық табиғи паркінің құрылғанына 7 жыл толған айтулы күн!
Осы уақыт аралығында парк ұжымы табиғатты қорғау, биологиялық әртүрлілікті сақтау, экологиялық ағарту және экотуризмді дамыту бағытында ауқымды әрі маңызды жұмыстар атқарып келеді. Бұл жетістіктер табанды еңбек пен табиғатқа деген шынайы жанашырлықтың жарқын көрінісі.
Біздің басты мақсатымыз – қасиетті өңірдің бай табиғи мұрасын келер ұрпаққа аман-есен жеткізу. Осы игі жолда жұмыла еңбек етіп жүрген баршаңызға шын жүректен алғыс айтамыз!
Сіздерді мерейлі мерекемен құттықтай отырып, мықты денсаулық, кәсіби табыс, табиғатпен үйлесімді өмір тілейміз!
“Тарбағатай” МҰТП” РММ директоры А.Серкебаев
- Толығырақ
Қарабұйрат орманшылығының мемлекеттік инспекторлары Барқытбел орта мектеп-бақшасының 7–8 сынып оқушыларына “Өрт қауіпсіздігін сақтайық!” тақырыбында дәріс өткізді.
Орман өрті — табиғатқа төнетін аса қауіпті апат. Ал орман — Жер бетіндегі ең маңызды табиғи байлықтардың бірі. Ол адамзатқа таза ауа сыйлайды, жануарлар мен құстардың тіршілік мекені болып табылады және климатты реттейтін экожүйенің маңызды құрамдас бөлігі саналады. Орман өрті тек ағаштарды ғана емес, бүкіл экожүйені жоятын зор қауіп.
Орман өрті қалай пайда болады?
Өрттің шығуына әртүрлі себептер бар. Олардың ең көп таралған түрлері:
• Адамдардың отпен абайсыз әрекеті (от жағу, темекі тұқылын тастау);
• Электр желілеріндегі ақаулар;
• Табиғи себептер, мысалы найзағай түсіп, жану;
• Қоқысты рұқсатсыз өртеу;
• Ауыл шаруашылығына байланысты өрттердің орманға таралуы.
Статистикаға сүйенсек, орман өрттерінің басым бөлігі — адамның салғырттығынан туындайды. Бұл — алаңдаушылық тудыратын өзекті мәселе. Әсіресе жаз мезгілінде күннің ыстығы мен құрғақ ауа райы өрт қаупін одан әрі күшейтеді. Сондықтан өрттің алдын алу – әр азаматтың жауапкершілігі.
Орман өрті қандай салдарға әкеледі?
Орман өрті кезінде:
• Мыңдаған гектар орман жойылады;
• Жануарлар мен құстар қырылып, мекенінен айырылады;
• Ауаға улы газдар таралып, адам денсаулығына зиян келтіреді;
• Климаттың жылыну үдерісі үдей түседі;
• Ылғалдылық төмендеп, шөлейттену үдерісі жылдамдайды.
Өрттің алдын алу үшін әр адам орманға барғанда мына ережелерді есте сақтауы тиіс:
• Орманда рұқсат етілмеген жерлерде от жақпау;
• Темекі тұқылы мен басқа да жанғыш заттарды тастамау;
• Әйнек пен бөтелке сияқты күн сәулесін шоғырландыратын заттарды қалдырмау;
• Өрт байқалған жағдайда дереу 112 нөміріне хабарлау.
Қорытынды:
Орман өртімен күресу — тек мамандардың ғана емес, барша халықтың ортақ міндеті. Табиғатқа жанашырлық танытып, орманды қорғау — әрбір азаматтың борышы. Егер әрқайсымыз табиғатты сақтауға өз үлесімізді қосатын болсақ, болашақ ұрпаққа таза ауа мен жасыл орманды мирас етіп қалдыра аламыз.
"Қарабұйрат" орманшылық басшысының көмекшісі: Бауыржан Шоқаев.
- Толығырақ
Ғылым, ақпарат және экологиялық мониторинг бөлімінің ғылыми қызметкерлері Астана халықаралық университеті мен Ұлттық парк арасындағы екі жақты келісімшарт негізінде, Польша және Израиль мемлекеттерінен келген шет елдік ғалымдардың қатысуымен 2025 жылдың маусым айының 10-18 аралығында Ұлттық парк аумағына далалық зерттеу жұмыстарына шықты.
Ғылыми жоба негізінде Ұлттық парк аумағында 2024 жылы бастама алған ғылыми зерттеу жұмысын жалғастыру мақсатында Астана халықаралық университетінің PhD докторы, жоба жетекшісі А.Е. Оразовтың, докторант Ш.Т.Тустубаеваның, докторант Ж.К.Алемсейтованың «Изучение генетического полиморфизма эндемичных представителей подрода Prunus subgen. Amygdalus (L.) Forsk на разных хребтах Казахстана», «Изучение современного состояния кустарниковых поясов Восточного Казахстана на основе биоэкологических и генетических характеристик популяций некоторых видов рода Rosa L.» ғылыми жобаларын іске асыру мақсатында далалық ғылыми зерттеу жұмыстары жүргізілді.
Зерттеу барысында ҚР Сирек кездесетін және жойылу қаупі бар өсімдіктер қатарына жататын Ледебур бадамы өсімдігіне 2024 жылы орнатылған фенологиялық алаңдар бойынша қайталама зерттеу жұмыстары жүргізіліп, басқа да әдістер бойынша топырақ құрамының сынамалары алынды. Ғылым бөлімінің қызметкерлерінің қатысуымен ғылыми зерттеу жұмыстарының әр түрлі әдістерін қолдану және үйрену мақсатында бірлесе жұмыстар атқарылды. Сонымен қатар, зерттелген аумақтарға фенологиялық бақылаулар жүргізіліп, өсімдіктер түрлері анықталып, инвентаризация жүргізілді.
Шет елдік ғалымдардың «Тарбағатай» ұлттық паркіне келіп бірлесе ғылыми жұмыстар жүргізуі Ғылым, ақпарат және экологиялық мониторинг бөлімінің жұмысының дамуына үлес қосады. Жүргізілген ғылыми зерттеу жұмысының қорытындысы бойынша шет елдік ғылыми басылым журналдарына ғылыми мақалалар жарияланады.
Ғылым, ақпарат және экологиялық
мониторинг бөлімінің
ғылыми қызметкерлері С.Мәженова, Ә.Қаирбекова
- Толығырақ
Еліктер - шөпқоректі жануарлар. Олар қорек түрін жыл мезгілі мен ортаға байланысты ауыстырып отырады. Бұл қасиет олардың әртүрлі аймақтарда орман, далалық, таулы жерлерде өмір сүруіне мүмкіндік береді.
Жаз мезгілі еліктердің аталықтарының мүйіздерінің интенсивті өсу уақыты. Мүйіз жұмсақ қантамырлы қабатпен қапталған күйде өседі. Күз мезгілінде бұл қабат кеуіп, аталықтар мүйіздерін ағаштарға ысқылап түсіріп тастайды.
Ыстық күндері еліктер орманның көлеңкелі, салқын жерлеріне тығылып, күннің ыстығынан қорғанады.
Ғылым, ақпарат және экологиялық мониторинг бөлімі
- Толығырақ
- Толығырақ
Серкебаев Айдын Серікұлы
«Тарбағатай» мемлекетік ұлттық табиғи паркі» РММ директоры