Елімізде ағашты заңсыз кескен адам қылмыстық жауапкершілікке тартылады. Бұрын мұндай заңбұзушылылық үшін аз ғана айыппұл салынып келсе, қазір заң түбегейлі өзгерді. Ағаштарды заңсыз кесу себептерінің бірі – құқық бұзушыларға қойылатын жауапкершіліктің төмендігінен.

ҚР Қылмыстық Кодексiнің 340-бабында Ағаштар мен бұталарды заңсыз кесу, жою немесе зақымдаудың жазасы қарастырылған. 2-тармағында айтарлықтай залал келтіре отырып, орман қорына кіретін ағаштарды және бұталарды заңсыз кесу, жою немесе зақымдау – 
мүлкі тәркіленіп, белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан үш жылға дейiнгi мерзiмге айыра отырып немесе онсыз, екі мың айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не сол мөлшерде түзеу жұмыстарына, не алты жүз сағатқа дейiнгi мерзiмге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не үш жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге, не сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

Егер ерекше қорғалатын табиғи аумақтарда (бұдан әрі - ЕҚТА) жасалған іс-әрекет болса,    жоғарыда аталған жазаның мерзімдері мен мөлшері күшейтіледі. Яғни, айыппұл - үш мың айлық есептiк көрсеткiшке, қоғамдық жұмыстарға тарту - сегіз жүз сағатқа дейiнгi мерзiмге, бас бостандығын шектеу мерзімі -  бес жылға ұзарады.

Сондай-ақ Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодекске өзгерістер енгізілді. Оған сәйкес орман қорына кіретін ағаштар мен бұталарды заңсыз кескені, жойғаны немесе бүлдіргені үшін 50 АЕК-ке дейін залал келтіргені үшін жаза 100 АЕК-ке, ал залал мөлшеріне байланысты 1000 АЕК-ке дейін айыппұл салуға әкеп соғады. Ерекше қорғалатын табиғи аумақтарда жасалған дәл осындай әрекеттер жеке тұлғаларға – 150 АЕК, лауазымды адамдарға, шағын кәсіпкерлік субъектілеріне немесе коммерциялық емес ұйымдарға – 450 АЕК, орта кәсіпкерлік субъектілеріне – 600 АЕК, ірі кәсіпкерлік субъектілеріне - 1500 АЕК мөлшерінде айыппұл салуға әкеп соғады. Көрсетілген бұзушылықтарды жасау құралы болып табылған ағаштар мен бұталар, көлік құралдары және бұзушының өзге де заттары тәркіленеді. Айта кетейік, 2024 жылы 1 АЕК мөлшері 3692 теңгені құрайды.

Ағаштарды кесуге рұқсат етілген және тіпті жоспарланған жағдайлар да бар. Алайда ол үшін арнайы рұқсат қажет. Кесуге жататын ағаштардың көлемін ұлттық паркіміздің Табиғи кешендер мен объектілерді өсіру және табиғатты пайдалану бөлімі анықтайды. Бұл ағаштар санатына өлі, әлсіреген және піскен екпелер немесе өрттен кейінгі ағаштар жатады. Олар орман ауруларын тудырып, сау ағаштарға қауіп төндіреді. Сондықтан оларды уақтылы алып тастап отыру керек.

Инженерлер өз деректерін Абай  облыстық орман шаруашылығы және жануарлар дүниесі аумақтық инспекциясына ұсынады. Осыдан кейін экологиялық сараптама жүргізіліп, Орман шаруашылығы және жануарлар дүниесі комитеті осы ағаштарды кесуге рұқсат береді.

Мұндай фактілерді жою, ағаштарды заңсыз кесудің алдын алу үшін жауапкершілікті күшейту және айыппұлдардың өсуі маңызды рөл атқарады. Алайда бұл жолда ең маңызды қадам – экомәдениетті қалыптастыру мен ерте жастан тәрбиелі білім беру. Экологиялық мәдениет төмен болғандықтан заңбұзушылар табиғатқа қасақана зиян келтіреді. Сонымен бірге ол тәрбие -  экологиялық мәдениеттің маңызды құрамдас бөлігі. Ұлттық парк қызметкерлері халық арасында экологиялық мәдениетті қалыптастыру жолында экологиялық іс-шаралар атқаруда.

«Тарбағатай» МҰТП мемлекеттік инспекторы Марат Қасенов.

1

 

ШҚО, Зайсан ауданында орналасқан  «Тарбағатай» (зоологиялық) қаумалының мемлекеттік инспекторлары шаруа қожалықтарына өрт қауіпсіздігі және тазалықты сақтау бойынша үгіт-насихат жұмыстарын жүргізіп, үнпарақтар таратты.

Баспасөз хатшысы Ә.Көбенова

1 1 1 1

Шілде айының 16-сы күні ұлттық парктің мемлекеттік инспекторлары қажетті құрал-жабдықтармен жабдықталып, сенбілікке шықты. Қызметкерлер аумақты ретке келтіруге ерекше құлшыныспен белсене кірісті: олар Ақтоғай өзенінің жағалауына тазарту бойынша сенбілік және орамдық бағаналарды түгендеу, жаңарту бойынша жұмыстар жүргізді, сондай-ақ жолдарды құлаған тастардан тазартты. Ортақ күш-жігердің арқасында бірнеше сағат ішінде аумақ өзгеріп, барлық жерде тазалық орнады.

Бұл шара тұрғындардың табиғатқа деген жақсы қарым-қатынасын қалыптастыруға және табиғат тазалығын сақтау және экологиялық мәдениетті қалыптастыру мәселелеріне қоғам назарын аудартуға, санитарлық жағдайын жақсартуға бағытталды.

Құрметті аудан тұрғындары! Туған өлкеміздің тазалығы сенбілік шараларымен шектеліп қалмауы керек. Сондықтан әрбіріңізді тазалық жұмыстарын жүргізіп, айналамыздың ажарлана түсуіне үлес қосуға шақырамыз!


Үржар орманшылығының басшысы Қуандық Шәріпқанов.

Қазақстан Республикасы Экология және табиғи ресурстар министрлігі «Таза Қазақстан» ауқымды акциясы аясында @TazaQazBot ыңғайлы телеграм-чат-боты арқылы жергілікті мекеннің және экология мәселелері туралы өтінімдер берудің жаңа сервисін әзірледі.

Бұл елдің әрбір қамқор тұрғынына проблемалық жерлерді бірден суретке түсіруге немесе галереядан суреттерді жүктеуге, орналасқан жерін көрсетуге және мәселені егжей-тегжейлі сипаттауға мүмкіндік береді.

Өтінім түріндегі барлық ақпарат операторға жергілікті атқарушы органнан келіп түседі, ол оны жүктейді және орындаушыны тағайындайды.

Сонымен қатар, тұрғындар жолдардың, саябақтардың, кіреберістердің, жарықтандырудың, абаттандырудың және қоғамдық және жеке аумақтардың санитарлық жағдайына қатысты көптеген мәселелер туралы хабарлай алады.

Өтінім санатына байланысты орындаушы тапсырманы орындауы тиіс уақыт автоматты түрде белгіленеді. Жұмыс аяқталғаннан кейін Орындаушы фотосуретті және қажет болған жағдайда түсініктеме береді.

Кері байланыс ретінде пайдаланушылар орындаушыны тағайындау және жұмысты аяқтау туралы хабарламаларды тікелей Телеграм-ботта алады. Өтінімді орындағаннан кейін олар орындалған жұмыстың сапасын бағалап, барлық өтінімдерін қарай алады.

«Таза Қазақстан» сервисі әрбір азаматқа тазалық пен тәртіпті сақтауға белсенді қатысуға мүмкіндік бере отырып, еліміздегі халықтың өмір сүру сапасын жақсартуға бағытталған.

Бірлескен күш-жігердің арқасында біздің кең еліміздің әрбір елді мекені таза әрі экологиялық қауіпсіз болады деп сенеміз.

1

2024 жылы 8 шілдеде Мемлекет басшысы «ҚР кейбір заңнамалық актілеріне ерекше қорғалатын табиғи аумақтар және электр энергетикасы мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Заңға қол қойды.

Заңнамада қандай басты өзгерістер қамтылды?

Салық кодексінен Ерекше қорғалатын табиғи аумақтарды (ЕҚТА) пайдаланғаны үшін алынатын төлем республикалық бюджетке түсетіні туралы нормалар алынып тасталды.

Сәйкесінше, ҚР Бюджет кодексінің республикалық және жергілікті маңызы бар Ерекше қорғалатын табиғи аумақтарды пайдаланғаны үшін бюджет түсімдері қарастырылған нормалары өзгерді.

Табиғат қорғау мекемелері көрсететін қызметтер үшін тарифтердің мөлшерін бекіту құзіреті ЕҚТА-ны бақылайтын мемлекеттік органдарға беріліп отыр.

➡ Толығырақ: https://www.gov.kz/memleket/entities/forest/press/news/details/807511?lang=kk

12

Құрметті Үржар, Мақаншы аудандарының тұрғындары! Бұл жолы біз заңсыз ағаш кесу мәселесін қозғауды жөн көріп отырмыз. Бұл проблеманың әсіресе жыл соңы жақындап, қыс мезгіліне отындық ағаш дайындау кезінде өзектілігі арта түседі. 2023 жылы аталған мәселе бойынша 1 заңбұзушылық фактісі орын алған. Атап айтқанда: 2023 жылдың 8-маусымында Мақаншы ауданы, Көктал ауылының тұрғыны «Тарбағатай» мемлекеттік ұлттық табиғи паркі республикалық мемлекеттік мекемесі аумағына қарасты «Қатынсу» өзенінің орман қорына кіретін ерекше қорғалатын табиғи аумағының 36 - орам 19-  телімінде өсіп тұрған 1,945 куб «ИВА» ағашын заңсыз кесіп өз іс-әрекетімен орман қорына 13 420 тг залал келтіргені және ҚР әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінің 381-1 бабының 3 - бөлігіне сәйкес заң бұзушылық фактісі анықталды. Аталмыш заң бұзушылық бойынша кінәлі адамға хаттама толтырылып, заңсыз ағаш кесу фактісі бойынша қажетті құжаттар жинақталып сотқа жолданған. 2023 жылдың 22-маусымында Сот шешімімен заң бұзушыны кінәлі деп танып, көрсетілген бұзушылықты жасау құралдары және өзге де заттары тәркілене отырып, 362 250 (үш жүз алпыс екі мың екі жүз елу) теңге айыппұл салынды.

Осы фактіні ескере отырып сіздерді Үржар, Мақаншы аудандары бойынша көрікті де әсем табиғатымызды және табиғи байлықтарымызды (флора, фауна) сақтауға және заңсыз ағаш кесуге сіз бен біз болып жол бермеуге шақырамын.

Еске сала кетсек, ағаштар мен бұталарды заңсыз кесу, жою немесе зақымдау үшін әкімшілік және қылмыстық жауапкершілік қарастырылған. ӘҚБтК-нің 381-1-бабы бойынша санкция 50 АЕК-тен 150 АЕК-ке дейінгі айыппұлды көздейді. Ал көп мөлшерде залал келтірілген кезде ҚР ҚК-нің 340-бабы бойынша қылмыстық іс қозғалады, ол 160 АЕК-тен 10 жылға дейін бас бостандығынан айыруды көздейді.

Орындаған:

Үржар орманшылығының басшысы

Шәріпқанов Қуандық Серікұлы.

1

Көп жағдайда орман өрті адамдардың кесірінен туындайды. Ормандағы барлық өрттердің үлкен бөлігі сырттан, яғни егістік алқаптарынан, жол бойынан, өзен жағалауларынан келеді. Орман өрттері теқ қана ормандардың жойылуына ғана емес, сонымен қатар елді мекендерге де қауіп төндіреді. Көктемгі және жазғы-күзгі кезеңде орманда адам саны ең көп болатын уақыт және олардың көпшілігі өрт қауіпсіздігінің қарапайым ережелерін білмейді. Олар өздерінің қоршаған ортаға ұқыпсыз қарағанының салдарынан, темекі тұқылын немесе сіріңкені өшіруді ұмытып, тастап кететіндіктен және өртті сөндіріп кетуге ерінгеннің себебінен өрт туындайды. Бұның барлығы жаман ниеттен туындамайды, алайда арты қайғылы жағдайларға әкеліп соқтырады.

Орманға демалуға жиналсаңыз өрт қауіпсіздігі ережесін есіңізден шығармағаныңыз абзал!

  • Табиғатта отпен абайсыз әрекет жасауға болмайды.
  • Орманда отты жағар кезде барлық сақтық шараларын қатаң сақтаңыз.
  • Міндетті түрде от жағу орнын дайындап алу керек немесе алдын ала дайындалып қойылған орынды пайдалану қажет.
  • Ағаштардан алыс орналасқан ашық жерді таңдаңыз.
  • Шөпті жай ғана алып тастау керек, бұл жағдайда сіз жердің құнарлы қабатын бүлдірмейсіз.
  • От жағылатын жерден жарты метрден 1-метрге дейінгі радиустағы шөпті жұлып тастаңыз.
  • Отты бір минутта көзден таса қылмаңыз. Арнайы қажеттілікті қажет етпесе, өте жоғары от жағу қажет емес (мысалы, сигнал оты).
  • Оттың, әсіресе, желді ауа-райында мүмкіндігінше аз ұшқыш беретіндігін бақылаңыз.
  • Қатты желде от жағуға болмайтынын айта кетсек, артық болмайды.
  • Өрттен шыққан ұшқын шөптің немесе ағаштардың өртенуіне себеп болуы мүмкін.
  • Оттық ретінде құрғақ жапырақтары бар отын бұтақтарын пайдаланбауға тырысыңыз, себебі өрттен шыққан ұшқындар жай ғана ұшып кетпейді, одантұтас үлкен от бөлінеді.
  • Жақын жерде су бар болса, суды көбірек жинап алған дұрыс болады.

Орманда тыйым салынады:

  • Темекі шоқтарын және сіріңке тастауға;
  • Орманда әртүрлі пиротехникалық бұйымдар: петардалар, бенгал шамдары, шамдар және т.б. қолдануға;
  • Жанармай сіндірілген маталар мен материалдарды қалдыруға;
  • балаларға отпен ойнауға рұқсат беруге;
  • желді ауа райында отты қараусыз қалдыруға.

Тұрақтан кетіп бара жатып...

Өртті сумен бүркеп, топырақ шашып, сақтықпен мұқият сөндіріп кету қажет. Өрттің сіз кеткеннен кейін біраз уақыттан соң қайта жанып кетпейтініне көз жеткізіңіз. Өзіңізден кейін бәрін реттеп, әкелген нәрселеріңізді жинап кетіңіз. Бұл орманның қонақжайлылығы үшін құрмет пен алғыс.

Орманды өрттен қорғаныз! Табиғатты сүйіп, құрметтеңіз, ол сізге ормандар, өзендер мен көлдердің байлығын сыйлайды.

«Тарбағатай» МҰТП орманшылық басшысының көмекшісі:

 Абзал Әукенов.

2 

 

 

04.04.23 6

Серкебаев Айдын Серікұлы

«Тарбағатай» мемлекетік ұлттық табиғи паркі» РММ директоры

Layer 5851

Қазақстанның Мемлекеттік рәміздері:

Елтаңба, Ту, Әнұран

"Тарбағатай" Ұлттық паркі. Сан. тазалау үшін ақы төлеу

screenshot 106

"Тарбағатай" Ұлттық паркі. Көлікке арналған тұрақ ұсыну

screenshot 95