Орман – табиғаттың маңызды бөлігі, ол климатты реттейді, оттегі өндіреді және биологиялық әртүрлілікті сақтайды. Алайда ормандар түрлі аурулар мен зиянкестердің әсерінен қатты зардап шегеді. Бұл экожүйенің тепе-теңдігін бұзып, орман ресурстарының азаюына әкелуі мүмкін.
Орман аурулары
Ормандарда кездесетін аурулар көбінесе саңырауқұлақтар, бактериялар немесе вирустар арқылы таралады. Ең көп таралған ауру түрлері:
Саңырауқұлақ аурулары: Түбір, сабақ және жапырақ шірінділері – ағаштың өсуіне кедергі келтіреді.
Жапырақ дақтары мен күйіктері: Ағаш жапырақтарының фотосинтезін бұзып, әлсіретуі мүмкін.
Түбір шірігі: Ағашты түбірінен шірітіп, құлатуға дейін алып барады.
Зиянкестер
Орман зиянкестері көбінесе жәндіктер болып табылады. Олар ағаштың жапырақтарын, діңін, қабығын немесе түбірін зақымдайды.
Жапырақ жейтін зиянкестер: долана көбелегі, жұпсыз жібек көбелегінің жұлдызқұрттары және шырынсорғыш жәндіктер.
Қабығын тесетін зиянкестер: қабығы арқылы ағаштың ішкі қабаттарына еніп, өсімді әлсіретеді.
Күресу жолдары
Орман аурулары мен зиянкестерге қарсы күрес бірнеше бағытта жүргізіледі:
Агротехникалық шаралар: уақтылы орман тазалығы, зиянды ағаштарды кесу.
Биологиялық әдістер: зиянкестердің табиғи жауларын пайдалану.
Биопрепараттар қолдану.
Орман аурулары мен зиянкестері табиғи ресурстарға қауіп төндіреді. Сондықтан орман қорғау шараларын күшейтіп, ғылыми негізделген тәсілдерді қолдану – тұрақты даму мен экологиялық қауіпсіздіктің негізі.
Авторы: Орман патолог инженері Нұрлан Тұяқбаев