- Толығырақ
Әр көктем мен күзде Шығыс Қазақстанның көлдері мен өзендері арқылы миллиондаған суда жүзетун құстар ұшады. Түрлердің ішінде ең көп тарағандары - сұр қаз, барылдауық үйрек, сарыайдар үйрек, қыл үйрек және басқалар. Көші-қон кластерлеріндегі қаздардың ішінде сұр қаз ең көп байқалады. Ол Қаздардың ішіндегі ең үлкені болып саналады, денесінің ұзындығы - 90 см-ге дейін, қанаттарының ұзындығы - 180 см-ге дейін. Өзіне тән сұр-қоңыр қауырсындары бар: ұшу кезінде оны үлкен мөлшерімен, ашық сұр қанаттарымен және үй қазының дауысына ұқсайтын зор дауысымен тану оңай. Қазақстанның барлық аумағында ұя салады және ұшып өтеді. Бірнеше оннан жүзге дейінгі құстардың отарында ұшады. Күзгі ұшу алдымен қыркүйек-қазан айларында, қараша айында шығанақтар қатып қалғанға дейін.
- Толығырақ
Құстардың күзде жылы жаққа ұшып, көктемде қайтып оралатынын бәрімізге белгілі. Олардың жылы жаққа ұшуының басты себебі – тамақ табу. Яғни, қыста тамақ табу қиын болғандықтан, жылы жаққа барып азықтануға тура келеді.
- Толығырақ
Жыртқыш құстар өздеріне жақындауға сирек мүмкіндік беретіндіктен оларды ажырату қиын. Бірақ қырғиды ажырату қиын емес, оның дене бітімі кішірек. Аналығы мен аталығы өзара да ерекшеленеді, аталығының түсі ашық қызғылт жолақты, көгершіннің пішініндей (аналығынан кішірек), ал аналығы керісінше сұр, қою қоңыр және ашық түстерге ие, өлшемдері үлкенірек (қарғалардан сәл кіші). Біздің ауданда бұл ұя салатын түр, негізінен елді мекендер шетінен қыста жиі кездестіреміз.
Қырғилар ұсақ кеміргіштермен, қосмекенділермен, бауырымен жорғалаушылармен, ұсақ құстармен, ал балапандары алғашында жәндіктермен қоректенеді. Ұяларын қатаң қорғауымен басқа түрлерден ерекшеленеді, егер адам ұясының жанына келсе де құс шабуылдайды.
- Толығырақ
«Тарбағатай» мемлекеттік ұлттық табиғи паркінің аумағында орналасқан фототұзақтағы материалдарды камера алды өңдеу барасында таңғы уақытта Түркістан сілеусіні (Lynx lynx isabellinys Blyth, 1847) түскені анықталды.
Сілеусін өте сақ жануар, сондықтан оны фотоаппаратқа суретке түсіру өте қиын.
- Толығырақ
Тарбағатай тауын қар жамылғысы жапқанда, еркін даланың ерке еліктері таудың етегінде орналасқан жазық аймақтарға қоныс аудара бастайды. Еліктер бір жерде жиналып немесе топтарға бөлініп жайылуы мүмкін. Көші-қон кезінде үйірімен топтасқан еліктер көлік жолын кесіп өтіп, жүйткіп келе жатқан көлікке жиі соғылады. Әсіресе, қар жауып тұрғанда немесе боранды күндері оларды алыстан аңғару қиынға соғады. Сондықтан жануарлардың көші-қоны орын алып жатқан мерзімде көлік жүргізушілеріне сақ болуды ескертеміз!
- Толығырақ
Ұлттық паркіміздің көлік жүргізушісі, Халықаралық спорт шебері Бойко Роман 10-13 қараша күндері Комбат Джиу-джицудан Латвияда өткен XII әлем чемпионатына қатысып, спорттың Фулл-контакт (Full contact) және Клосс контакт (Close contact) түрінен 57 келі салмақта екі бірдей ІІ-орынды қанжығалап, елімізге оралды.
Серкебаев Айдын Серікұлы
«Тарбағатай» мемлекетік ұлттық табиғи паркі» РММ директоры
"Тарбағатай" Ұлттық паркі. Сан. тазалау үшін ақы төлеу
"Тарбағатай" Ұлттық паркі. Көлікке арналған тұрақ ұсыну
